Lieve mensen,

Na zoveel maanden is er natuurlijk weer een hoop te vertellen. Allereerst moet ik natuurlijk vermelden dat de kids alledrie over zijn naar de volgende klas. Laura gaat volgend jaar naar de 1^e klas middelbare school, Jasper naar de 3^e klas en Lars (weliswaar met de hakken over de sloot) naar het 2^e oftewel laatste jaar bachillerato (6 havo/VWO).

Afgelopen jaar hebben ze alledrie genoten van verschillende uitstapjes via school: Laura heeft een actief en avontuurlijk eindkamp aan de rivier Jucar gehad, Jasper is met zijn klas gaan wandelen naar Santiago de Compostela (volgend jaar gaan ze misschien fietsen daar) en Lars was een week in Nederland (uitwisseling met school in Weert) én ook nog een week in Italië geweest.

Verder heeft Lars zijn rijbewijs gehaald (met praktijklessen in Murcia-stad dus hij moet in principe overal uit de voeten kunnen). Het theorie-examen was snel gehaald maar de praktijklessen vielen aanvankelijk tegen. Op de boerderij oefenen met een oude Citroën is wel handig maar toch even wat anders dan Murcia………. Maar het is gelukt en zijn papiertje is binnen!

Dit jaar hebben we een bezoek aan Nederland over moeten slaan maar de komende week gaan we, als alles goed gaat, een weekje wandelen in de Picos de Europa in Noord Spanje. Ben benieuwd. Ik ben daar 25 jaar geleden ens geweest maar het zal wel behoorlijk veranderd zijn!

Girasol Eco Encuentros

In het voorjaar is het weer erg druk geweest. De dagelijkse werkzaamheden op de boerderij blijven veel tijd vergen en zo ook het lesgeven (Engelse cursussen voor de talenacademie van Yeste). In de maanden april, mei en juni hebben we basisscholen op bezoek gehad op de boerderij. De eerste school was erg spannend: een groep van maar liefst 50 peuters/kleuters (3-5 jaar). Komend uit Cehegín (Murcia), een dorp op 50 km van ons vandaan. Voor deze kids een enorme lange reis en nog voor ze allemaal uitgestapt waren was de eerste vraag van leerkrachten of we toevallig reservekleding hadden voor die peuters die ziek waren geworden tijdens de reis (helaas niet dus). Maar eenmaal op de boerderij waren de peuters de reis helemaal vergeten en hebben ze het uitermate goed na de zin gehad. Ook voor hen was een bezoek aan de boerderij reuze spannend! Vooral omdat we koeien hebben en ze deze dieren vrijwel nooit zien laat staan dat deze enorme dieren kunnen aanraken. Het was een geslaagde dag en de kids waren enorm enthousiast. Wat een lieve groep en wat wij waren onder de indruk van de discipline: nejes luisteren bij uitleg, hand in hand rondlopen en op de beurt wachten bij de activiteiten. Tijdens de lunchpauze bleven ze allemaal in de kring zitten bij hun eigen groep. Ook voor ons een fantastische eerste ervaring!

Het oudercomité (AMPA) van de school heeft een uitgebreide video van dit bezoek gemaakt: http://ampavirgendelasmaravillas.blogspot.com.es/2014/04/video-excursion-vaqueria-ecologica_850.html?spref=fb.

Na dit eerste bezoek hebben we nog verschillende scholen ontvangen op de boerderij. Grotendeels peuters/kleuters maar ook leerlingen van groep 3 t/m 6 hebben ons bezocht.

Een boerendag

Hoe ziet zo´n schoolbezoek eruit? Navenant de wensen van de school is de uitleg in het Spaans, in het Engels of een combi van beiden. Uitgedost als Nederlandse boeren (met klompen en al!) ontvangen we de scholen. We maken 2 á 3 groepen omdat het niet mogelijk is om de hele groep toe te laten in de melkstal. De 1^e groep krijgt een rondleiding door de melkstal en melkput en vervolgens geeft Peter een korte melkdemonstratie. Kinderen kunnen niet zelf melken omdat enerzijds de groep te groot is en anderzijds we voor een melkdemonstratie enkele koeien (4 á 6 stuks) apart en op een later tijdstip dan normaal (om 10.00-10.30u, 4 uur later) melken. Om toch te leren melken heeft Peter kunstkoeien gemaakt: LOLA en MARTA. En dat is een groot succes! Zeker voor de peuters die kunnen de hele dag niet afblijven van deze oefenkoeien.

De 2^e groep neem ik mee voor een rondleiding in de graanschuur waar ze leren wat koeien eten om veel melk te geven en hoe krachtvoer gemaakt wordt. Daarna bezoeken we de koeien met als hoogtepunt (voor de kinderen in Spanje in ieder geval) natuurlijk de STIER! Stieren maken altijd veel indruk en dat we hem Pepe hebben genoemd maakt hem “schattig”. “Is hij gevaarlijk?”, is vragen ze me altijd. Nee hoor, zo lang je maar van zijn “dames” afblijft. Als hij in een goede bui is kunnen kinderen hem zelf aaien! Dat vinden ze geweldig!

Na de rondleiding gaan we de kalveren voeren en kunnen kindere helpen bij het geven van melk, stro, alfalfa en krqchtvoer. En werken hunnen ze! Als we klaar zijn zijn ze nat en zitten ze helemaal onder het stro. Alle kleren prikken maar de kinderen geven er niets om. Voor scholen die ons alleen ´s ochtends bezoeken (meestal (peuter/kleuter groepen) sluiten we de ochtend af met een korte demonstratie (verse) kaas maken. Gedurende de dag besteden we uiteraard ook aandacht aan het thema biologisch boeren.

Als kinderen een hele dag op de boerderij doorbrengen doen we ook nog spelletjes (zoals sjoelen - vinden kinderen hier helemaal geweldig - overall hangen, aardappel/lepelrace, kruiwagenrace en zakken lopen), boerenbingo (evt. in het Engels), kinderyoga en als afscheidsactiviteit plaatsen ze hun handafdruk op de muur van de graanschuur. Als ze aan het eind van de dag goed gehlopen en veel geleerd hebben krijgen de leerlingen aan het eind van de dag een (Organic) Farmers Award. Met dit in het vooruitzicht helpen ze extra hard.

De reacties van de kinderen en leerkrachten zijn erg positief over de boerderij, de activiteiten en de begeleiding (met hulp van Engels sprekende monitoren). We hopen uiteraard dat deze scholen volgend jaar terugkomen en meer scholen de boerderij komen bezoeken.

Huis, tuin en keuken “gein”

We hebben er weer een nieuwe huisgenoot bij. De stand staat nu op 2 katten en 2 honden (plus nog 2 katten en 1 hond op de boerderij dus een hele beestenboel). Huisdieren hebben we nooit voor het uikiezen maar zijn altijd aan komen lopen, gevonden of geadopteerd……. Een half jaar geleden heeft Laura een nest pasgeboren puppies gevonden op de vuilnisbelt. En moest het nest mee naar huis. Maar puppies grootbrengen met de fles valt niet mee. We hebben enkele puppies weten onder te brengen en eentje heben we gehouden: Toby, zo gedoopt door Laura. Iemand vroeg me toendertijd wat voor ras Toby is: ….eh ….vuilnisbakkenras…?!.Aangezien Toby zo klein was als puppie dachten we dat hij tot een klein of hooguit middelgroot ras behoorde. Maar Toby bleef maar groeien en groeien…… Inmiddels is hij groter dan Spikey (onze aan komen lopen Golden Retriever) en blijkt het een echte Mastín (Mastiff) te zijn (een pyrerees-Spaans ras, een typsche waakhond). Voor degene die onze waakhond Ada van de boerderij kennen, daar is het een mannelijk kopietje van! Nu is dat een positieve bijkomstigheid aangezien we onze reu Oso hebben laten inslapen (tumor). Ada krijgt binnenkort weer gezelschap op de boerderij. We zijn Toby aan het africhten zodat hij naar de boerderij kan gaan. Dat valt niet mee want het is wel een schatje en een goeie lobbes maar geen slimme (zit in het ras volgens de dierenarts)…..

Moes(t)tuin?

Dit jaar heb ik weer een moestuin aangelegd. Het vergt veel tijd maar geeft veel voldoening alhoewel de oogst nu wat tegenvalt…..Wel lekker om eigen onbespoten groente te eten. Want eigenlijk weet je niet wat je eet en hoeveel (ongeoorloofde?) bestrijdingsmiddeln je binnenkrijgt in Spanje. Ik dacht aanvannkelijk dat lokale groente het meest veilig was want, zo zegt men, is de meeste Letureense groente onbespoten en“biologisch”. In principe dan want bij ongewenste ziekten en plagen spuit men er lustig op los met bestrijdingsmiddelen……... Misschien is dat nog wel erger omdat niemand dit gebruik controleert en de vraag rijst of de “juiste” middelen gebruikt worden en de juiste wachttijd aangehouden wordt………?!

Een moestuin aanleggen en onderhouden is tijdrovend en dus eigenlijk niet handig als je (het wel goed wil doen maar vooral in het voorjaar) druk bent. Nu ik vakantie heb probeer ik zoveel mogelijk in de tuin te werken. Onkruidbestrijding vergt veel tijd en soms denk ik meer onkruid dan groenten aan het telen ben………..En een vervelende bijkomstigheid: Toby. Een lieve hond maar vreselijk destructief. De was trekt hij van de waslijn en in mijn moestuin trekt hij alle net geplante plantjes eruit! Als hij zich nou eens nuttig maakte en het onkruid aanpakt maar nee…….alle ´s avonds geplante koolplantjes kon ik ´s morgens niet meer terugvinden, van de frambozenstekken miste ik er ook één stek….. Toby maakt alles kapot of eet het op (net een varken) en als we iets kwijt zijn vinden we het vanzelf in zijn poep terug….. Op de boerderij heeft hij zelfs een keer rubberen handschoenen opgegeten……!? Een wonder dat hij er niet in is blijven steken. Laatst had ik een rozenplant gekocht . Buiten laten liggen in de veronderstelling dat hij er vanwege de doornen niet aan zou zitten,……..Helemaal in stukken gebeten ´s morgens teruggevonden….

Noodgedwongen heb ik dus een deel van de moestuin af moeten zetten. Een rustieke afscheiding, op z´n Nicaraguaans. Volgens Jasper een “vette” afscheiding en hij waant zich in Nicaragua…… Uiteindelijk is deze afscheiding niet “Toby-proof” gebleken. Gelukkig is hij iets minder destructief en laat mijn plantjes nu met rust....

En onze groente (voor zover ik iets oogst) is onbespoten maar dat valt niet mee……. Laatst enorm veel luizen op o.a. de aardappelen. De moed zakte in de schoenen en naarstig ging ik op zoek naar natuurlijke middelen op internet (uien, knoflook, zeep. tabak?). Wat blijkt een week later: geen luis meer te zien uitgeroeid door lieveHEERbeestjes. Ongelooflijk…….Geen interventie nodig geweest….. Viva de LieveHeerBeestjes!

Een andere hardnekkige plaag zijn de slakken. Ik heb ze van alle soorten en maten en in grote getalen. Handmatig verzamel ik ze eind van de middag. Of ze eetbaar zijn weet ik niet maar dan brengen ze meer op (gezien het grote aantal) dan de hele moestuin bij elkaar….misschien kan ik beter slakken kweken dan groente telen? Heel toevallig heb ik onlangs voor het eerst slakken gegeten. Niet iets wat er appetijtelijk uitziet maar ze waren wel lekker. Edoch niet mijn favoriete kostje….

De wandelvereniging van Letur

Sinds februari dit jaar zijn we lid van de wandelvereniging van Letur: de Asociación senderista El Regalí. Eens per maand wordt er een wandeldag georganiseerd en verkennen we een nieuwe route in onze omgeving. Sinds vorig jaar worden er verschillende oude routes opgeknapt. In totaal wordt er 50 km paden en wegen opgeknapt (handmatig met hakken, machetes en zagen). Een lokale bank subsidueert dit project. De bedoeling om enerzijds oude routes in ere te herstellen en tevens nieuwe wandelroutes uit te zeten. De routes worden via GPS en internet beschikbaar te maken voor publiek. Ook zal er een netwerk van een soort knooppuntensysteem aangelegd worden..

Het is een gezellige club mensen en de routes zijn altijd weer een uitdaging. De vele bezoeken die we het afgelopen half jaar uit Nederland hebben ontvangen hebben (familie en vrienden) hebben al veel van deze routes mogen uitproberen…… Om de routes te lopen heb je vooralsnog een gids nodig maar in de toekomst kunnen toeristen via markering en/of GPS zelfstandig onze streek ontdekken. We ontdeken vele nieuwe paden, wegen en speciale plekjes in en rond Letur!

De Augustus feesten: onze Peña (hangplek)

Na 4 jaar in Letur werd het onderhand tijd om ook een Peña (een hanggroep annex plek die meestal functioneert tijdens de zomerfeesten) op te richten. Lars is al jaren lid van een Peña in Letur en Socovos en Jasper heeft sinds vorig jaar ook een peña met vrienden. Onze peña begon met een grap maar uiteindelijk hebben we met enkele vrienden de peña Las Afueras opgericht (“die van buiten”: we komen van buiten Letur, we wonen buiten Letur en onze peña is ook buiten). We hebben geen echt “honk, hangplek of grot” zoals andere Peñas. Onze Peña is een mobiele eenheid: een mini TIPI. Overal te plaatsen in het dorp en we kunnen zelfs een Peñatocht houden (van Peña naar Peña gaan). Iedere avond sloegen we onze TIPI tent op nabij de uitkijkpost (el Mirador) van het dorp. Muziekje erbij, wat hapjes en lekker kletsen, zingen of dansen. Heel gezellig en onze alternatieve Peña trok veel bekijks. Als de muziek op het plein begon hingen we een bord aan de TIPI met “binnen 30 minuten terug” en na afloop stond de TIPI er steeds nog. Dat ging goed tot aan de verkleedavond. We hadden ons die avond als indianen uitgedost om naar het feest te gaan. TIPI neergezet, bordje eraan en toen naar het feest. Maar bij terugkomst bleek onze TIPI er niet meer te zijn! Wat een pech! Maar goed de dorpsfeesten liepen ten einde en we hebben er veel om kunnen lachen.

De volgende ochtend bleek dat Lars onze TIPI had gevonden in een Peña van het dorp. Deze Peña had zich de avond eerder ook als indianen verkleed en zagen onze (onbeheerde) TIPI wel zitten. Eind goed al goed. De laatste avond hebben we onze TIPI niet meer onbeheerd gelaten. Volgend jaar de TIPI aan de ketting leggen, aan beton vastmaken of iets anders verzinnen….

Groeten,

Cecile en Co